015 296 0054
h/v Mcdonald- & Erasmusstraat, Florapark, Polokwane
Tuis | Geskiedenis

Geskiedenis

Die gemeente staan tans bekend as Die Gereformeerde Kerk Pietersburg

Twee gemeentes van Polokwane is verenig op 29 Mei 2016

Die Gereformeerde Kerk Pietersburg Suid en die Gereformeerde Kerk Pietersburg

Venter, Sarel Petrus, 2006 – hede Ds Sarel Venter
Gouws, Pieter Retief, 2012 – Julie 2018 Ds Retief Gouws

Die Gereformeerde kerk Pietersburg was die oudste gemeente in die GKSA se Klassis Limpopo en was einde 2016, met belydende en 31 dooplidmate, die kleinste van die drie oorwegend Afrikaanse gemeentes van dié kerkverband in die stad Polokwane. Op 29 Mei 2016 het dit dan ook met Pietersburg-Suid verenig met ‘n totaal van 477 belydende lidmate

Oorsig

Die gemeente is in Januarie 1889 gestig en het bestaan uit lidmate van die Gereformeerde kerk Zoutpansberg, wat van 1859 tot 1868 in die omgewing bestaan het en sy middelpunt op die dorp Schoemansdal gehad het. In 1927 is die gemeente se naam verander van Soutpansberg na Pietersburg. Die stigtingsvergadering is gehou in die pakhuis van ene Moschke wat dié handelaar beskikbaargestel het vir dié doel. Die ZAR het vier erwe aan die gemeente geskenk en dadelik is met die beplanning van ’n gebou begin.

Die hoeksteen is op 8 November 1890 gelê en in die volgende jaar is die gebou in gebruik geneem tydens ’n geleentheid waartydens pres. Paul Kruger, self ’n lidmaat van die Gereformeerde Kerk, die eregas was. ’n Hollandse skrynwerker, ene Van den Burg, het die preekstoel gemaak, wat die Gereformeerde kerk Rustenburg aan die jong gemeente geskenk het. Van die regering het Zoutpansberg een en ’n halwe plaas in die distrik Bloemhof ontvang. Van dié grond is ’n gedeelte verkoop om die bouskuld te delg.

In Oktober 1935, 45 jaar nadat dit ingewy is, het die kerkraad besluit om die gebou te vergroot. Lidmate het sand, klip en stene beloof. Die bouer was Berend Vorster en Seuns en die argitek Pieter Dykstra, wat vir geen kerkverband buiten die Gereformeerde kerkgeboue ontwerp het nie. Die nuwe hoeksteen is op 23 Januarie 1937 onthul en die vergrote gebou drie maande later in gebruik geneem. Vyf jaar later het die susters van die gemeente ’n orrel geskenk en in 1953, met die verskyning van die hersiene Afrikaanse vertaling van die Bybel, het min. Tom Naudé ’n Kanselbybel geskenk. (Dis nie bekend of hy ook ’n Dopper was nie en of hy dit net gedoen het omdat hy LV vir Pietersburg was nie.) Die kerkklok in die suidtoring van die Nederlandse Hervormde kerk Enkhuizen, gegiet in 1765 deur Borcherdt, is aangekoop.

Stigting

Ds JA van Rooy

Ds. J.A. van Rooy, leraar van 1898 tot 1905, in kombinasie met Waterberg.

Op 12 Januarie 1889 het ds. Johannes de Ridder, van 1880 tot 1896 predikant van Rustenburg, tesame met ouderlinge H.J. Smit en C.B. Swanepoel van Waterberg na Pietersburg gekom om die Gereformeerde kerk hier te stig. Vir die geleentheid is die pakhuis van ou Moschke in die hande gekry. (Die pakhuis het nog met die eeufeesviering van die Gereformeerde Kerkverband in 1959 agter die winkel African Stores gestaan.) Van groot getalle was daar geen sprake nie: 72 belydende lidmate was begerig om af te stig, van wie net agt op die dorp gewoon het. Op die vergadering is as ouderlinge Frans Kruger, Andries van der Walt en Hendrik Louis Venter verkies en as diakens Corn. Bothma, Frederik Botha, Corn. Maritz en Jan Adriaan Venter B.sn. Dit was die klein begin van die gemeente.

Kerkbou

Kerkgebou 1959

Bouwerk het in 1890 begin aan die oorspronklike kerkgebou waaruit dié kerk, soos hy hier in 1959 gelyk het kort voor hy gesloop is, ontstaan het. Die hoeksteen is op 8 November 1890 gelê. Op 12 April 1937 is die vergrote kerk, volgens die plan van die Gereformeerde argitek Pieter Dykstra, in gebruik geneem in die dienstyd van ds. P.J. de Klerk.

Van die Uitvoerende Raad van die ZAR het die kerk vier erwe ontvang en hulle het self 'n stuk goewermentsgrond aangekoop vir £300. Op 29 November 1889 is besluit om vir die kerk te kollekteer. Die hoeksteen is gelê op 8 November 1890. Die preekstoel is deur die gemeente Rustenburg geskenk, en vervaardig deur Van der Burg, 'n Hollandse timmerman. Die finansiële las moes so gou moontlik gedelg word. Dadelik is gekollekteer om die bedrag van £1 254 af te los. Eindelik is die skuld betaal toe daar finansiële steun ontvang is van ander kerke.

Geldelik het die kerk vanaf sy beginjare swaargekry. In 1898 ontvang hy een-en-'n-halwe plaas van die ZAR in die distrik Bloemhof. Deur 'n gedeelte daarvan te verkoop het daar baie verligting gekom. In 1898 het die lidmaattal al heelwat gegroei. Daar was toe 200 belydende lidmate en 250 kinders. Toe kom die droewig Engelse Oorlog wat sy offers ook van dié gemeente gevra het. Ná die oorlog is die statistiek eers weer in 1904 opgemaak en toe was hier 176 belydende lidmate en 130 kinders.

Ds. Pasch, die eerste leraar

Ds Pasch en gesin

Ds. H.P.J. Pasch en sy gesin. Agter: Anna. Voor: Lena, Gerrit, Johanna, Babie en Schutte. Hy was van 1920 tot 1927 Pietersburg se eerste eie leraar.

Op die kerkraadsvergadering van 8 Oktober 1910 is besluit om te kollekteer om ’n eie leraar te beroep, die eerste maal in die gemjeente se bestaan. Dit gebeur dan ook op 7 Januarie 1911. Hieroor was Waterberg se kerkraad baie ontevrede omdat Pietersburg nog altyd in kombinasie was met Waterberg en hulle beroep het sonder dat die kombinasie verbreek is. Gelukkig het ds. H.P.J. Pasch die beroep wat op hom uitgebring is, nie opgevolg nie en het die saak weer in orde gekom.

In 1919 het die gemeente sy pastorie aangekoop met die geld wat verkry is van die ander gedeelte van die grond wat in die distrik Bloemhof verkoop is. Die kerk is ook weer in 1918 herstel. Eindelik is op die kerkraadsvergadering van 11 April 1919 die band met Waterberg verbreek. Vanaf daardie datum sou Pietersburg selfstandig staan en selfstandig beroep. Ds. H.P.J. Pasch is weer beroep op 11 Julie 1919 en dié keer het hy die beroep opgevolg. Hy is op 23 Januarie 1920 op Pietersburg bevestig en het sy intrek geneem in die eerste pastorie op Pietersburg, in President Krugerstraat (erf 224.)

Louis Trichardt en Laeveld selfstandig

Die wyke wat later die gemeentes Louis Trichardt en Laeveld sou word, het eers die reg verkry tot wyksbediening, met ander woorde dat aan hulle sakramente bedien sou word. Die ouderlinge en diakens sou ook nie tel as deel van die kworum van die kerkraad van Pietersburg nie. Die finansiële sake van die gemeente sou egter deur Pietersburg behandel word. Die toestand sou dan voortduur tot hulle selfstandig kon optree. Louis Trichardt het dié reg verkry op 9 Julie en Laeveld op 16 Oktober 1920.

Geldelike probleme

Geldelik het Pietersburg destyds baie swaargekry, ’n probleem wat telkens op kerkraadsvergaderings ter sprake gekom het wanneer melding gemaak is dat die uitgawes die inkomste ver oorskry het. In 1921 is afgesien van die ramingstelsel en gesoek na 'n ander weg. 'n Persentasiebasis sou ingevoer word, maar steeds het die gemeente noustrop getrek. Die raming van die Teologiese Skool kon nie betaal word nie en later het dit so erg gegaan dat hulle ds. Pasch se traktement nie kon gee nie. Hulle moes dit êrens leen en het dit by ds. Pasch self geleen met dien verstande dat hulle dit later sou terugbetaal.

Ds. Pasch se swaar taak

Jan Last

Jan Last was jare lank skriba van die gemeente en het 40 jaar lank in die kerkraad gedien.

Ook die gemeentelike arbeid was baie moeilik. Dit was die ongetemde Noord-Transvaal; dus moes baie georganiseer en hard gewerk word. Vir menige broeder ouderling het die werk soms te swaar geword. Op 6 Julie 1923 vra 'n ouderling byvoorbeeld sy ontslag, want "daar is so baie brawe mense in sy wyk wat nooit gawes vir die kerk wil gee nie." Jan Last, jare lange skriba, het van die eerste leraar as volg geskryf: "Ds. Pasch moes in die agt jaar wat hy by ons was baanbrekerswerk doen. Wyk Louis Trichardt was al groot en die dominee moes dikwels daarheen. Hy was liggaamlik sterk maar in sy voortvarendheid om lede te besoek, het hy soms te veel van sy kragte geëis. Veral wat die Laeveld betref, was hy maar onverskillig, met die gevolg dat hy twee maal malaria opgeloop het, wat met die tweede keer hom byna sy lewe gekos het."

Op Louis Trichardt en Duiwelskloof was daar in dié tyd ook woelinge. Duiwelskloof het grond verkry en op 13 Oktober 1923 is gemeld dat Louis Trichardt £170 betaal het vir 'n kerkie wat hulle aangekoop het. Ook op Messina is grond verkry, van die departement van mynwese. In 1924 was daar sprake van die eerste Jongeliedevereniging in die kerk. Op die vergadering van 10 Julie 1926 is goedgekeur dat Louis Trichardt die helfte van die laste van Pietersburg ten opsigte van ramings sou oorneem. Aan hierdie voorwaarde het Louis Trichardt later gestand gedoen. In 1927, die jaar waarin Louis Trichardt afgestig het, het ds. Pasch 'n beroep aangeneem na Lindley. Gemeentelike statistiek was in daardie jaar as volg: 280 belydende lidmate en 334 kinders. Daar was agt wyke.

Ds. P.J. de Klerk, die tweede leraar

Pietersburg beroep toe student Jacs van Rooy wat aan die einde van 1927 sou klaarmaak. Hy aanvaar die beroep nie, waarna hulle agtereenvolgens beroep prop. Ammi Postma, dr. P.J.S. de Klerken prop. W.F. Venter, wat almal bedank. In 1930 is prop. P.J. de Klerk beroep, wat die beroep aanvaar het en op 5 April 1930 op Pietersburg bevestig is.

Vanaf 1930 tot 1931 het die gemeente nuwe lewe, nuwe kerke en nuwe wyke gekry, aldus dié herinnering van Jan Last: "Ds. De Klerk, pas klaar van sy studie, jonk, vol energie en lewenslus, besigtig ons kerkie en trek sy neus op. Alles lyk vir hom vuil, oud en onaantreklik. Nee, hier moet verandering kom, en dit gou – alles moet opgeknap word, en hy het sorg gedra dat dit ook gou gebeur het."

Op 11 Julie 1930 het Laeveld selfstandig geword sodat daar toe drie gemeentes in kombinasie was (die ander twee synde Pietersburg en Louis Trichardt). Dit was 'n uitgestrekte wêreld van meer as 100 000 km², meer as ’n derde van Transvaal se oppervlak en groter as byvoorbeeld Hongarye of Portugal.

Last beskryf dié tyd as volg: "Hy (ds. De Klerk) en sy eggenote het begin woel in die gemeentes, alles is gereorganiseer en ouderlinge en diakens moes mooi in hulle spoor trap. Daar het nuwe lewe gekom, die predikant is voorsien van 'n motor en kon nou baie vinniger oral kom — voor die tyd was dit nog maar altoos met perd- of donkiekar. Die nuwe predikant en predikantsvrou het met allerhande teenspoede te kampe gehad, want daar was gedurende die tyd wat hulle by ons was meer groot droogtes, sprinkane, kommandowurms en depressie as ooit tevore, maar dit het aan hulle ywer niks afgedoen nie en die seën van die Here was onder dit alles tog groot. Oral is kerke gebou.

"Die eerste taak wat hulle hul gestel het, was om 'n kerk in die Laeveld te kry. Ná baie worstelinge is daar 'n kerk in Duiwelskloof gebou en in 1931 in gebruik geneem. Toe volg Louis Trichardt. Messina, ook 'n wyk van Louis Trichardt, kry 'n kerkie. Die kerk op Louis Trichardt self was al in 'n taamlike treurige toestand en planne is gemaak vir 'n nuwe kerk."

Kerkgebou vergroot

Die gemeente het in 1931 'n eie blaadjie gekry. Die geldsake het verbeter, hoewel die penningmeester van die Teologiese Skool nog agterstallige gelde moes afskryf. Dié kerkraad het in die lente van 1936 besluit om die kerkgebou te vergroot. Op 8 Oktober 1936 lui die notule: "Die leraar laat die gemeente die plan sien hoe die nuwe kerk sal gebou word en om planne te maak om te begin. Enige broeder beloven om sand en krevel te rij en stenen broeder Vorster sal metsel voor 12/6 per dag en er wordt besluit om die werk te begin die 4 Januarie 1937 verder word gesê die boufonds staat op £244 11s. 0d."

Die ingebruikneming van die veranderde kerk het plaasgevind op 12 April 1937. In Januarie 1941 het die susters die orrel aan die gemeente present gegee. Hulle het ook nuwe kerkbanke en ligte aan die kerk besorg.

Ds. De Klerk se laaste jare

Ds PJ de Klerk

Ds. P.J. de Klerk, leraar 1930 tot 1941 (in kombinasie)

Op 14 April 1939 het die kerk sy 50-jarige bestaan gevier. By dié geleentheid sien 'n feesuitgawe van die gemeenteblad die lig. Ten spyte van al sy probleme het die kerk nooit ondergegaan nie. Daar was in 1941 sterk neigings om met Potgietersrus te kombineer, hoewel dit nooit deurgegaan het nie. Louis Trichardt wou in 1941 sy kombinasie met Pietersburg verbreek en spoedig het dit werklikheid geword.

Op 4 Julie 1941 woon ds. P.J. de Klerk sy laaste kerkraadsvergadering by. Hy het die beroep aangeneem na Vereeniging-Alberton. Op 10 Oktober 1941 vra oupa Last, soos die getroue skriba toe geheet het, sy ontslag as skriba aan. In Januarie 1942 verdwyn dié ou bekende gestalte ook uit die kerkraad. Byna 40 jaar lank het hy gearbei, was hy alombekend en bemind.

Van die daaropvolgende dekade skryf ds. F.N. Lion-Cachet (leraar van 1956–'63 en van 1970–'96 professor aan die Teologiese Skool op Potchefstroom) in die Eeufeesgedenkalbum van die Klassis Waterberg (1859–1959): "In die jare 1941 tot 1951 het Pietersburg baie worstelinge en spanninge beleef. Dit was die oorgangsjare van 'n ouer geslag. Die klein gemeente het gegroei en 'n groot gemeente word. Die karakter van die gemeente het verander van 'n plattelandse na 'n meer stadsgemeente. Tog word in hierdie worstelinge die nuwe gebore. Ander grondslae is gelê."

Ds. Jacobus van Rooy, die derde leraar

Kerkraad 1942

Die kerkraad van 1942 tot '46. Agter: Jopie Last, H.J. Swart, W. Brits, N. Venter, B.J. Venter, J.L. Botha, B.J. Venter, J.J. Venter, J.A. Venter, D.J. Venter, J.W. Venter, W.C. van der Merwe. Middel: A.J. Botha, C. van der Walt, W.J. Snyman, J.A. Korff, B.J. Venter, M.P.A. Venter, M.P.A. Venter, Tj. Eloff, J.A. Venter, C. du Toit, E. Broos, C. Snyman. Voor: W.C. du Toit, Ph. du Toit, J. Last, B.J. Venter, J.W. Jacobs, ds. Jacs van Rooy, J.M. Lessing, C.C. van Staden, D.H. Swart, S.J. van Rensburg, D.R. de Lange, W. Steyn.

Nadat ds. De Klerk weg is, het die eerste beroep geslaag. Op 30 Januarie 1942 het ds. Jacs van Rooy se vader, ds. J.A. van Rooy, hom hier bevestig. Die gemeente se geldsake was nie van die beste nie en die tye wat hier gevolg het, was moeilik vir predikant en gemeente. In 1946 is besluit dat die 1/20ste as riglyn vir kerklike bydraes vasgestel sou word. In die dorpswyke sou die bydraes ook voortaan maandeliks ingevorder word.

Die wyk Soekmekaar het in dié tydperk 'n erf ontvang en nog 'n erf gekoop. Op Dendron het ook allerlei woelinge ontstaan. Eers vra hulle om ook Nagmaalsbediening daar te verkry. Later, in 1946, skenk Pieter Wouter Booysen erf 238 aan Pietersburg. Die erf is geleë op Dendron. Op 26 November 1949 vra die ouderling van Dendron dat hulle die reg verkry om af te stig, maar die kerkraad van Pietersburg het dit voortydig geag en die versoek vir eers geweier. Dendron se lidmate het toe geld begin insamel vir 'n saaltjie. In 1958 het br. H.P. Erasmus weer grond gegee en op 11 Januarie 1958 is in beginsel goedgekeur dat hulle kon bou.

Ds. Van Rooy se bediening in die gemeente het in 1946 geëindig. In sy vier jaar en nege maande is aandag gegee aan die sang van die gemeente, aan evangelisasie en aan meerdere bediening vir die Laeveld. Daar was ook sprake om die pastorie te verkoop.

Ds. C.E. Malan, die vierde leraar

Ds CEG Malan

Ds. Christian Ernst Gerhardus Malan, leraar van 1948 tot 1951.

Ná ds. Van Rooy se vertrek in Oktober 1946 het die gemeente nege beroepe uitgebring voor dit geslaagd was. Ds. C.E. Malan is op 9 April 1948 beroep en hy aanvaar. Intussen is die ou pastorie verkoop en 'n erf in Pleinstraat aangekoop vir die bedrag van £450 waarop die kerkraad die nuwe pastorie sou laat bou. Op 21 Augustus 1948 is ds. Malan as die vierde predikant van Pietersburg bevestig. Die kerkraad is georganiseer en goeie aandag is gegee aan die geldelike toestand. Die finansiële komitee het toe ’n gereelde instelling geword om te waak oor die finansies. Die nood op die dorp het sodanig geword dat 'n tweede Nagmaalsbediening in die Nagmaalsnaweek ingestel word.

Ds. Malan was nie lank in die gemeente werksaam nie, want reeds op 12 Januarie 1951, toevallig die dag waarop die gemeente Pietersburg 62 jaar oud geword het, vertrek hy na Linden.

Ds. D.N. Kotze, die vyfde leraar

Ds DN Kotze

Ds. David Nicolaas Gerhardus Kotzé, leraar van 1951 tot 1955

Ná die vierde beroep antwoord die vyfde beroepene dat hy sal oorkom as Pietersburg se vyfde predikant. Ds. D.N. Kotzé is op 24 November 1951 in die gemeente bevestig. In hierdie tydperk het die sake van die kerkraad in 'n rustige bedding gevloei. Die kerk het 'n nuwe tydperk binnegetree ten opsigte van sy geldsake. Die klem is weer gelê op die insameling van die offergawes. Met vreugde kon gemeld word dat Pietersburg op 7 Augustus 1954 sy beoogde £1 000 vir die Eeufeesbedieningsfonds bymekaargebring het. (Die Sinode het dié fonds gestig waarvan die rente meerdere bediening in gemeentes moes bevorder.)

Vandaar af het daar sprake van ’n nuwe kerk begin kom. Die ou kerkie wat al herbou en vergroot is, het te klein geword. Vanaf Oktober 1954 is met alle erns geld bymekaargemaak vir die nuwe kerk. Die administrasie van die gemeente het ook toe so uitgebrei dat 'n kaartstelsel aangepak is asook 'n attestasie-skriba gekies is om die meerdere werksaamhede te behartig. Min. Tom Naudé het in die tyd (1953) die Kanselbybel aan die kerk geskenk. Ongelukkig moes die kerk op 15 Januarie 1955 ds. Kotze losmaak (vier jaar en drie dae ná ds. Malan se vertrek), aangesien hy 'n beroep aangeneem het na Ventersdorp.

Ds. F.N. Lion-Cachet, die sesde leraar

Ds FN Lion-Cachet

Dr. F.N. Lion-Cachet, leraar van 1956 tot 1963

Ds. J.M. Opperman, die sewende leraar

Ds JM Opperman

Ds. J.M. Opperman, die leraar van 1968 tot 1971

Weer begin die gemeente beroep. Eers die sewende beroep het geslaag en op 15 Januarie 1956, nadat die gemeente presies ’n jaar lank vakant was, is prop. F.N. Lion-Cachet op Pietersburg bevestig. Intussen het die kerkraad die pastorie in Pleinstraat verkoop en 'n nuwe stuk grond op die hoek van Voortrekker- en Devenishstraat gekoop. 'n Sierlike pastorie sou op dié stukkie grond verrys. Finansieël het die gemeente toe die swaar tye agter die rug gehad. Selfs kon hy sy hand uitsteek om die nood op ander plekke te help verlig.

Die planne vir die bou van 'n nuwe kerk het ál meer werklikheid geword. Die boufonds het tot 'n kragtige belegging gegroei. Die getalle het intussen geweldig toegeneem. 'n Ooreenkoms is met Louis Trichardt getref dat die wyk Soekmekaar in die toekoms deur Louis Trichardt bedien sou word. Hierdie reëling dateer vanaf 13 Oktober 1956. By die geleentheid is die attestate (bewys van lidmaatskap) oorgestuur na Louis Trichardt. In die Gereformeerde Kerk se eeufeesjaar (1959) het die wyke wat 10 jaar tevore reeds ’n versoek om afstigting gerig het, die Gereformeerde kerk Dendron geword.

Die statistiek was destyds 600 belydende lidmate met meer as 400 kinders. Daar was toe reeds sprake van ’n verdeling van die gemeente, wat sewe jaar later gebeur het met die afstigting van Pietersburg-Noord. Nog tien jaar later (1976) het die Pietersburg-Suid ook aan die beurt gekom. In 1959 kon ds. Lion-Cachet rapporteer: "Die gemeentelike arbeid vorder ook vinnig. Daar is 'n evangelisasiekommissie wat gereeld aan die werk is, asook 'n sendingkommissie. Op die 8ste Junie 1958 is aan br. J.J. Venter die reg gegee om met sending te begin op sy plaas, Marsfontein, en dit met die steun van die kerkraad. Vanaf Augustus 1957 het die gemeenteblad weer sy verskyning gemaak. Deur dit alles heen sien ons net die goedheid van die Here onse God wat die kerk nog self gelei en bewaar het."

Huidige kerkgebou opgerig

Kergebou 1961

Die Gereformeerde kerk Pietersburg, ontwerp deur Johan de Ridder, kort nadat dit in 1961 ingewy is

Vloerplan Johan de Ridder

Die vloerplan en deursnee van die huidige kerk, geteken deur die argitek Johan de Ridder

Die ou gebou het die gemeente gedien tot ’n nuwe in 1960 opgerig is. Die nuwe kerk is ontwerp deur die Gereformeerde argitek Johan de Ridder en, luidens aantekeninge van dié firma, op 25 Maart 1961 ingewy, dieselfde dag as die Gereformeerde kerk Thabazimbi, ook 'n ontwerp van De Ridder, tensy die aantekeninge verkeerd is. Die gebou se totale sitplekke tel 562, waarvan 353 in die kerk, 20 in die konsistorie en 149 in die saal. Die oppervlak van die hele gebou is 568 m2. Die kerkraad het sewe tenders oorweeg wat teen die keerdatum van 15 September 1959 ontvang is, en dié van die Vorster Broers vir R52 640 aanvaar. Eindelik was die koste, professionele gelde, tuin en orrel uitgesluit, R49 244.

Ses jaar later het die Gereformeerde kerk Pietersburg-Noord afgestig. Nadat Pietersburg-Suid in 1976 afgestig het, het die twee gemeentes sowat 12 jaar lank die moedergemeente se gebou gedeel. In 1980 is die gebouekompleks vergroot.

Predikante

Van Rooy, Jacobus Albertus, 1898 – 1905 (in kombinasie)

Pasch, Hendricus Philippus Josephus, 1920 – 1927 (eerste eie leraar)

De Klerk, Petrus Jacobus, 1930 – 1941 (in kombinasie)

Van Rooy, Jacobus, 1942 – 1946

Malan, Christian Ernst Gerhardus, 1948 – 1951

Kotzé, David Nicolaas Gerhardus, 1951 – 1955

Lion-Cachet, dr. Francois Nicholas, 1956 – 1963

Coetzee, dr. Johannes Christiaan, 1964 – 1968

Opperman, Johannes Marthinus, 1968 – 1971

Venter, Roelof Vorster, 1971 – 1992 (aanvaar sy emeritaat)

Pretorius, Egbertus, 1990 – 1997 (polisiekapelaan)

Rheeder, dr. Adriaan Louis, 1992 – 2006,

Venter, Sarel Petrus, 2006 – hede

 

Gereformeerde kerk Pietersburg-Suid

Die Gereformeerde kerk Pietersburg-Suid was een van die drie oorwegend Afrikaanse gemeentes van die GKSA in die stad Polokwane, Limpopo. Dit was die jongste van die drie en, met 345 belydende en 111 dooplidmate einde 2015, ook die grootste in die stad. Op 29 Mei 2016 is Pietersburg gemeente met Pietersburg-Suid vereenig nadat eerssgenoemde se belydende lidmate einde 2015 net 145 was.  Pietersburg gemeente se kerkgebou is verkoop.  Die twee gemeentes staan nou bekend as Gereformeerde Kerk Pietersburg. Daar is tans 450 belydende lidmate en 126 dooplidmate

Die Gereformeerde kerk Pietersburg-Suid het op 28 November 1976, presies 10 jaar ná die Gereformeerde kerk Pietersburg-Noord, van die Gereformeerde kerk Pietersburg afgestig. In 1988 het die kerkraad besluit om tot kerkbou oor te gaan aangesien moeder en dogter toe reeds 12 jaar lank ’n kerkgebou gedeel het.

Op 1 Mei 1988 het die kerkraad die sogenaamde Eie-kerk-kommissie saamgestel wat behoorlik na die gemeente se behoeftes gekyk het en ter plaatse ondersoek ingestel het van kerkgeboue tot selfs in Pretoria en op Middelburg, Tvl. Die argiteksfirma Tempel & Niewoudt is toe aangestel om die kerk te ontwerp. Een van die vennote, Piet Tempel, was destyds lidmaat van die gemeente. Die kerkraad het as eienaarbouer opgetree en oudl. Japie Erasmus was die projekbestuurder. Ook het hy baie van die werk self gedoen.

Die digitale Allen-orrel is moontlik gemaak deur derduisende dosyne koeksisters wat die susters van die gemeente gereeld meer as ’n jaar lank gebak en verkoop het. Die saligna-kerkbanke, vervaardig deur Fisher en Kinghorn, het R65 263 gekos en is vanaf Knysna gekarwei.

Die kerkgebou is op Saterdag 2 Maart 1991 om drieuur die middag tydens ’n voorbereidingsdiens amptelik in gebruik geneem. Venita de Kock het die deure oopgesluit. Op die hoeksteen, wat ds. D.J. de Kock vroeër onthul het, staan die woorde van Matteus 16:16: U is Christus, die seun van die lewende God. Agter die hoeksteen is ’n lys met name van al die lidmate van destyds ingemessel.

Predikante

1. Grové, dr. Andreas Hendrik, 1977 – 1981  
2. Heystek, Andries Stefanus, 1981 – 1987

Ds AS Heystek

 

3. De Kock, dr. Daniël Jacobus, 1988 – 2005

Ds Danie de Kock

 

4. Pretorius, Egbertus, 1997 – 2000

    (polisiekapelaan; aanvaar sy emeritaat)

 
5. Van der Walt, dr. Petrus Christoffel, 2005 – 2010  
6. Gouws, Pieter Retief, 2012 – Jul 2018

Ds Retief Gouws